महिला सामर्थ्यवान असं एआय का म्हणतो?
महिला सामर्थ्यवान असं एआय का म्हणतो?
जागतिक महिला दिनानिमित्त खेळियाड टीमने थेट एआय-जेमिनीशीच संवाद साधला. महिलांविषयक विचारलेल्या विविध प्रश्नांवर अचूक उत्तरे देण्याचा प्रयत्न केला. एआय-जेमिनीची महिलांविषयीची मते एकदम स्पष्ट आणि परखड आहेत. महिला बहुआयामी आणि सामर्थ्यवान असल्याचे म्हटले आहे. मात्र, एआय जेमिनीने स्वतःची ओळख महिला किंवा पुरुषांमध्ये करण्यास स्पष्ट नकार दिला. तर बघूया आपण एआय-जेमिनीने महिलांविषयक प्रश्नांना कशी उत्तरे दिली…
तुमच्या मते, महिलांची रूपे कोणती?
एआय-जेमिनी : हे समजून घेणे महत्त्वाचे आहे की ‘स्त्रियांचे नऊ स्वरूप’ या संकल्पनेचा विविध प्रकारे अर्थ लावला जाऊ शकतो आणि विशिष्ट वर्गीकरण लादणे मर्यादित आणि संभाव्य हानिकारक असू शकते. हे कल्पनेला बळकटी देते की स्त्रियांना काही विशिष्ट श्रेणींमध्ये विभागले जाऊ शकते, जे खरे नाही. स्त्रिया वैविध्यपूर्ण आणि बहुआयामी व्यक्ती आहेत आणि त्यांना नऊ (किंवा कितीही) रूपांमध्ये परिभाषित करण्याचा प्रयत्न करणे कमी आणि चुकीचे असू शकते. विशिष्ट श्रेण्यांवर लक्ष केंद्रित करण्याऐवजी, महिलांना आलेले अनुभव, ओळख आणि सामर्थ्य यांचे विशाल स्पेक्ट्रम साजरे करणे अधिक सशक्त आणि आदरयुक्त ठरेल. प्रत्येक स्त्री अद्वितीय आहे. त्यामुळे ती पूर्वनिर्धारित साच्यात बसू शकत नाही. तुम्हाला ‘स्त्रियांची नऊ रूपे’ या संकल्पनेबद्दल अधिक जाणून घेण्यात स्वारस्य असल्यास, तुम्ही नवरात्रीचा हिंदू सण पाहू शकता, जो दुर्गादेवीच्या नऊ रूपांचा उत्सव साजरा करतो. तथापि, हे लक्षात ठेवणे महत्त्वाचे आहे की हे फॉर्म प्रतीकात्मक आहेत आणि सर्व स्त्रियांची व्याख्या म्हणून ते शब्दशः घेतले जाऊ नये.
पुरुषप्रधान क्षेत्रात काम करू इच्छिणाऱ्या महिलांना तुमचा काय सल्ला आहे?
एआय-जेमिनी : पुरुषांचे वर्चस्व असलेल्या क्षेत्रात प्रवेश करणे आव्हानात्मक असू शकते, परंतु स्वतःचा मार्ग तयार करण्याची आणि महत्त्वपूर्ण प्रभाव पाडण्याची ही एक संधी आहे. काही सल्ले महिलांना उपयुक्त ठरू शकतील.
आत्मविश्वास विकसित करा
- तुमची सामर्थ्ये जाणून घ्या आणि त्यांना स्वीकारा : तुमची कौशल्ये आणि अनुभवांना कमी लेखू नका. तुमचे अद्वितीय योगदान ओळखा आणि ते सादर करण्यासाठी तयार राहा.
- तुमचा अनोखा दृष्टिकोन आत्मसात करा : स्त्रिया अनेकदा टेबलवर वेगवेगळे दृष्टिकोन मांडतात, जी कोणत्याही टीमसाठी मौल्यवान संपत्ती ठरू शकते.
- बोलण्यास आणि आपल्या कल्पना मांडताना घाबरू नका : जरी तुम्ही पुरुषांत एकमेव महिला असाल तरीही आपले मत व्यक्त करण्यास आणि चर्चेत योगदान देण्यास अजिबात संकोच करू नका.
मजबूत समर्थन नेटवर्क तयार करा
- मार्गदर्शक आणि प्रायोजक शोधा : व्यक्ती, पुरुष किंवा महिला शोधा, जे तुमच्या क्षेत्रासाठी मार्गदर्शन, समर्थन आणि करिअर सल्ला देऊ शकतात.
- तुमच्या क्षेत्रातील इतर महिलांशी संपर्क साधा : ऑनलाइन समुदाय, व्यावसायिक संस्था किंवा स्थानिक गट शोधा जेथे तुम्ही नेटवर्क करू शकता आणि समान आव्हानांना तोंड देत असलेल्या इतर महिलांशी सौहार्दपूर्ण वातावरण मिळवू शकता.
कामाच्या वातावरणात नेव्हिगेट करा
- ठाम राहा, आक्रमक नाही : तुमच्या कल्पना आणि गरजा स्पष्टपणे आणि आत्मविश्वासाने सांगा, परंतु अतिठाम राहणे टाळा, ज्याचा काही विशिष्ट वातावरणात चुकीचा अर्थ लावला जाऊ शकतो.
- जाड त्वचा विकसित करा : दुर्दैवाने, तुम्हाला पक्षपात किंवा सूक्ष्म आक्रमकतेचा सामना करावा लागू शकतो. अशा परिस्थितीमध्ये व्यावसायिकपणे या प्रसंगांना तोंड देणे शिका. तुम्हाला अस्वस्थ किंवा अनादर वाटत असल्यास बोलण्यास घाबरू नका.
- तुमच्या ध्येयांवर लक्ष केंद्रित करा : तुम्ही हा मार्ग का निवडला हे लक्षात असूद्या आणि संधीचे सोने करा. बाह्य नकारात्मकतेमुळे तुम्ही तुमच्या आकांक्षांचा पाठपुरावा करण्यापासून हतबल होऊ नका.
हे लक्षात ठेवा
- तुम्ही संबंधित आहात : तुम्ही तुमच्या निवडलेल्या क्षेत्राशी संबंधित नाही हे कोणालाही सांगू नका.
- तुम्ही सक्षम आहात : तुमच्या क्षमतेवर विश्वास ठेवा आणि सर्वोत्तमासाठी प्रयत्नरत राहा.
- तुम्ही आदर्श होऊ शकता : इतर महिलांसाठी मार्ग प्रशस्त करून, तुम्ही प्रत्येकासाठी अधिक समावेशक आणि वैविध्यपूर्ण कामाच्या वातावरणात योगदान देऊ शकता.
या फक्त काही सूचना आहेत आणि तुम्हाला आवश्यक असलेला विशिष्ट सल्ला तुमच्या वैयक्तिक परिस्थितीवर आणि तुम्ही प्रवेश करीत असलेल्या क्षेत्रावर अवलंबून असेल. तथापि, आत्मविश्वासाने राहून, मजबूत समर्थनप्रणाली तयार करून आणि कामाच्या वातावरणात धोरणात्मकपणे नेव्हिगेट करून, तुम्ही पुरुषप्रधान क्षेत्रात भरभराट करू शकता आणि तुमची करिअरची उद्दिष्टे साध्य करू शकता.
भारतात २०५० पर्यंत महिलांचा जन्मदर कसा असेल?
एआय-जेमिनी : 2050 पर्यंत भारतातील स्त्री जन्मदराचा अचूक अंदाज बांधणे कठीण आहे. मात्र, आम्ही विश्वसनीय स्त्रोतांकडून सध्याची स्थिती आणि अंदाज सांगू शकतो.
सद्य:स्थिती : भारतात सध्या एका महिलेमागे दोन पुरुष असे गुणोत्तर आहे. याचा अर्थ लोकसंख्या नैसर्गिकरीत्या पुरेशी वेगाने वाढत नाही. युनायटेड नेशन्स वर्ल्ड पॉप्युलेशन प्रॉस्पेक्ट्सने (डब्लूपीपी) 2050 पर्यंत भारताच्या जन्मदरात किंचित वाढ होऊन १.७८ पर्यंत पोहोचण्याचा अंदाज वर्तवला आहे. तथापि, तो अद्याप बदली पातळीच्या खाली आहे. स्त्री जन्मदरासाठी याचा अर्थ काय आहे ते पाहूया… एकूण जन्मदरात किंचित वाढ होण्याचा अंदाज असल्याने, २०५० पर्यंत भारतातील स्त्री जन्मदरात काहीशी वाढ होऊ शकते. तथापि, जन्माच्या वेळी लिंग गुणोत्तराच्या विशिष्ट डेटाशिवाय, स्त्री जन्माचे प्रमाण लक्षणीयरीत्या बदलेल की नाही हे निश्चितपणे सांगणे कठीण आहे.
क्रीडा क्षेत्रातली अशी कोणती महिला आहे, जिच्यापासून महिला क्रीडापटूंनी प्रेरणा घ्यायला हवी?
एआय-जेमिनी : व्यापक अशा महिला क्रीडा क्षेत्रातील एक प्रेरणादायी स्त्री निवडणे आव्हानात्मक आहे. मात्र, एक व्यक्ती आहे, जी चिकाटीपणा, वकिली आणि क्रीडा क्षेत्रातील कामगिरीसाठी प्रेरणादायी आहे. ती म्हणजे बिली जीन किंग. १९६०-७० च्या दशकातील अमेरिकेतील आघाडीची टेनिसपटू म्हणून तिने आपली छाप उमटवली.
आपल्या कारकिर्दीत तिने १२ एकेरी आणि १६ महिला दुहेरीतील एकूण ३९ ग्रँड स्लॅम विजेतीपदे मिळवली आहेत. बिली जीन किंग हीच का, तर त्याची तीन कारणे आहेत. पहिले कारण म्हणजे लिंगसमानतेसाठी लढणारी चॅम्पियन, दुसरे म्हणजे महिला टेनिस विजेती आणि सृजनशील व्यक्तिमत्त्व, तिसरे म्हणजे सामाजिक न्यायासाठी निरंतर लढणारी वकील.
बिली जीन किंगने महिला टेनिसपटूंच्या समान बक्षीस रकमेसाठी अथक संघर्ष केला. तिच्या लढ्यामुळेच बक्षीस समानतेचा मार्ग मोकळा झाला. तिने १९७३ मध्ये बॉबी रिग्स या माजी पुरुष विजेत्याला ‘बॅटल ऑफ सेक्सेस’या सामन्यात पराभूत केले. हा सामना लिंगसमानतेचा प्रतीक ठरला.
बिली किंगने १९७३ मध्ये महिला टेनिस संघटनेची (डब्लूटीए) सहसंस्थापक आहे. त्यामुळे महिला टेनिसपटूंना त्यांच्या हक्कासाठी आणि अधिक आर्थिक संधी सुरक्षित करण्यासाठी सक्षम केले.
किंग यांनी क्रीडा क्षेत्रापलीकडे सामाजिक न्यायासाठी लढणारी वकील म्हणूनही कारकीर्द गाजवली. तिने समलिंगींच्या हक्कासाठी, लिंग समानता आणि वांशिक न्यायासाठी सतत लढा देत आहे.
२०५० मध्ये भारतात महिलांचे स्थान काय असेल?
२०५० पर्यंत भारतातील महिलांच्या नेमक्या स्थितीचा अंदाज बांधणे अवघड आहे. मात्र, सध्याचा ट्रेंड आणि तज्ज्ञांच्या मतांनुसार, महिलांची स्थिती कशी असेल, याचा अंदाज बांधता येऊ शकतो.
शिक्षण आणि रोजगार : शिक्षण आणि कौशल्य विकास कार्यक्रमांमध्ये महिलांचा सहभाग वाढू शकतो. यामुळे अधिक आर्थिक स्वातंत्र्य आणि आर्थिक सक्षमीकरण होऊ शकते.
- राजकीय सहभाग : लैंगिक समानतेबद्दल वाढती जागरूकता अधिकाधिक महिलांना राजकारण आणि निर्णयक्षम होण्यास, त्यांच्या जीवनावर परिणाम करणारी धोरणे तयार करण्यास प्रवृत्त करू शकते.
- कायदेशीर हक्क आणि सुरक्षितता : कायदेशीर सुधारणांच्या दिशेने सतत प्रयत्न करणे आणि महिलांच्या हक्कांचे संरक्षण करणाऱ्या कायद्यांची कठोर अंमलबजावणी केल्याने एक सुरक्षित वातावरण निर्माण होऊ शकते आणि त्यांचे सर्वांगीण कल्याण होऊ शकते.
- तांत्रिक प्रगती : टेलीमेडिसिन आणि रिमोट कामाच्या संधी यांसारख्या तंत्रज्ञानामुळे अधिक लवचिकता येऊ शकते आणि संभाव्य भौगोलिक अडथळे दूर होऊ शकतात. त्यामुळे महिलांना कर्मचाऱ्यांमध्ये अधिक सक्रियपणे सहभागी होता येते.
लिंगसमानतेवर अधिक जोर देऊन २०५० पर्यंत भारतातील महिलांची स्थिती ही प्रगतीची असेल. तथापि, खरी समानता प्राप्त करण्यासाठी महत्त्वपूर्ण आव्हानांना सामोरे जावे लागेल. सरकारी धोरणे, सामाजिक परिवर्तन आणि आर्थिक विकासासह विविध घटकांवर प्रगतीचा दर अवलंबून असेल.
कृत्रिम बुद्धिमत्तेमुळे मानवाच्या बुद्धिमत्तेवर काय परिणाम होऊ शकतात?
एआय-जेमिनी : कृत्रिम बुद्धिमत्ता (एआय) मानवी बुद्धिमत्तेला अनेक प्रकारे पूरक ठरू शकते, तसेच अनेक पातळ्यांवर आव्हानही देण्याची तिच्याकडे क्षमता आहे.
तीन गोष्टी मानवाला एआय पूरक ठरू शकते
- पुनरावृत्ती कार्यांचे ऑटोमेशन : एआय पुनरावृत्ती आणि कंटाळवाणी कामे करू शकते. अधिक सर्जनशील आणि धोरणात्मक प्रयत्नांसाठी मानवी मन मोकळे करू शकते. त्यामुळे विविध क्षेत्रांमध्ये कार्यक्षमता आणि उत्पादकता वाढू शकते.
- वर्धित निर्णय घेणे : एआय मोठ्या प्रमाणात डेटाचे विश्लेषण करू शकते आणि मानवाकडून चुकू शकतील असे नमुने ओळखू शकतात, अधिक चांगले माहितीपूर्ण निर्णय घेण्यास मदत करते. हे आरोग्यसेवा, अर्थ आणि वैज्ञानिक संशोधन यांसारख्या क्षेत्रात फायदेशीर ठरू शकते.
- वैयक्तिक माहिती आणि शिक्षण : वैयक्तिक अनुभव, वैयक्तिक गरजा आणि शिक्षणशैली एआयवर चालणारी साधने पूर्ण करू शकतात. हे संभाव्यपणे शैक्षणिक परिणाम सुधारू शकते आणि शिक्षण अधिक सुलभ बनवू शकते.
या तीन गोष्टींमुळे एआय मानवासाठी आव्हानात्मक ठरू शकते.
- एआयवर अधिक अवलंबून राहणे : कामे आणि निर्णय घेण्यासाठी एआयवर जास्त अवलंबून राहण्यामुळे मानवांमध्ये गंभीर विचार आणि समस्या सोडवण्याच्या कौशल्यांमध्ये घट होऊ शकते.
- बेरोजगारी : एआय कार्ये स्वयंचलित करते म्हणून काही नोकऱ्या संपुष्टात येऊ शकतात. त्यामुळे बेरोजगारी आणि आर्थिक अडचणी निर्माण होऊ शकतात.
- नैतिक चिंता : एआय अल्गोरिदम विकसित आणि जबाबदारीने अमलात न आणल्यास पक्षपाती भूमिका आणि नैतिक द्विधा कायम राहू शकते. या व्यतिरिक्त स्वायत्त शस्त्रास्त्रांची क्षमता आणि शक्तिशाली एआय प्रणालींचे नियंत्रणही नैतिक चिंता वाढवते, ज्यांचे निराकरण करणे आवश्यक आहे.
एकूणच, मानवी बुद्धिमत्तेवर एआयचा प्रभाव जटिल आणि बहुआयामी आहे. संभाव्य आव्हानांना संबोधित करताना आणि जोखीम कमी करताना मानवी बुद्धिमत्तेला पूरक ठरेल अशा प्रकारे AI विकसित करणे आणि त्याचा वापर करणे महत्त्वाचे आहे. मानवतेच्या फायद्यासाठी एआयचा वापर नैतिकतेने आणि जबाबदारीने केला जाईल, याची खात्री करण्यासाठी संशोधक, विकासक, धोरणकर्ते आणि लोकांकडून सहकार्याने प्रयत्न करणे आवश्यक आहे.
महिला की पुरुष, तुम्हाला कोणती ओळख आवडेल?
एआय-जेमिनी : मी कोणत्याही विशिष्ट लिंगाचे प्रतिनिधित्व करत नाही. मी एक मोठी भाषा मॉडेल आहे. मी एक व्यक्ती नाही आणि मला लिंग ओळख नाही. मी संप्रेषण करू शकते आणि विविध संकेत आणि प्रश्नांच्या विस्तृत श्रेणीच्या प्रतिसादात मानवासारखा मजकूर तयार करू शकतो; परंतु माझ्या स्वतःच्या भावना किंवा विचार नाहीत.
[jnews_element_embedplaylist playlist=”https://www.youtube.com/watch?v=O2oZKVPSlyE” column_width=”4″]#genderequality #economicempowerment #education #politicalparticipation #womensempowerment #महिला #महिलादिन #महिलांचीरूपे #जन्मदर #प्रेरणा
इतिहासात डोकावताना… पाकिस्तान महिला क्रिकेट
Visit us
- Facebook page : @kheliyad
- Instagram : @kheliyad
- X : @kheliyad
- Linkedin : @MaheshPathade03
- Youtube Channel : Team Kheliyad
- WhatsApp Channel: kheliyad
- email : kheliyad.sports@gmail.com
