एआय-AI कडे तुमच्यासाठी या सात गोष्टी करण्याची क्षमता

तुम्ही कधी विचार केला आहे का, की तुमचा स्मार्टफोन तुमच्या चेहऱ्याला इतक्या सहजपणे ओळखतो? किंवा तुम्ही पाहत असलेल्या व्हिडीओचं सिलेक्शन कसे इतके अचूक असते? या सर्व गोष्टी शक्य होतात कृत्रिम बुद्धिमत्ता म्हणजेच एआयच्या मदतीने.

Sandra Peter and Kai Riemer, University of Sydney

सिडनी : टीव्हीवर कृत्रिम बुद्धिमत्तेबाबत ( Artificial Intelligence -AI) ओप्रा विन्फ्रे (Oprah Winfrey) यांच्या एका विशेष कार्यक्रमात हे स्पष्ट झालं, की तुम्ही-आम्ही आणि बहुतांशी लोकांची आवड आता एआयमध्ये आहे. जळीस्थळी एआय आहे. मग तुम्ही त्याचा उपयोग करा अथवा नका करू किंवा तुमच्या दैनंदिन कामात त्याचा समावेश करा अथवा नका करू, मात्र त्याच्याशी आपला संबंध येणारच. 

एआय नेमके आहे काय आणि एआय – AI च्या सात क्षमता कोणत्या?

एआय कसे काम करतो हे बहुतांश लोकांना जाणून घेण्याची गरज नाही. मात्र, ते नेमके काय करू शकते हे जाणून घेणे आवश्यक आहे. आपण एआय AI प्रणालीत साधारणपणे सात क्षमता पाहू शकतो, जे एकमेकांपासून वेगळे असूनही अनोखे आहे. यात ओळखणे, वर्गीकरण, शिफारीश, जनरेशन आणि संवाद यांचा समावेश आहे.

1. ओळखणे : सर्वांत मूलभूत बाब म्हणजे, आज आपण ग्राहक उत्पादनांमध्ये एआयचा प्रकार पाहत आहोत. पारंपरिक कोडिंग, ज्यात डेव्हलपर स्पष्टपणे हा शोध लावण्याचा प्रयत्न करतो, की सिस्टीम कशी काम करते. नेमके याच्या उलट एआय या प्रकाराला व्यापक डेटासेटपासून शिकतो आणि ज्यामुळे तो हे काम करू शकतो. जसे तुम्ही तुमच्या चेहऱ्याने मोबाइल फोन अनलॉक करता, नेमके तसेच एकदा शिकल्यानंतर एआय पॅटर्नची ओळख करतो. 
2. वर्गीकरण : एकदा AI ने नमुने ओळखले, की आम्ही त्याला लहान भिन्नता शोधण्यासाठी आणि त्यांचे वर्गीकरण करण्यासाठी प्रशिक्षित करू शकतो. तुमचे फोटो ॲप कुटुंबातील सदस्यांद्वारे अल्बम व्यवस्थित करतो किंवा चेहरा क्लीन करतो, तसाच हा प्रकार आहे. जेव्हा फोन कंपन्या आणि बँका स्पॅम आणि फसवे कॉल ओळखतात, तेव्हा AI त्यांचे वर्गीकरण करण्यासाठी पडद्यामागे काम करते.
3. पूर्वानुमान : जेव्हा AI ला भूतकाळातील डेटावर प्रशिक्षण दिले जाते, तेव्हा त्याचा उपयोग भविष्यातील घटनांचा अंदाज लावण्यासाठी केला जाऊ शकतो. उदाहरणार्थ, एअरलाइन्स त्यांच्या आगामी फ्लाइट्सच्या अंदाजे वेळेचा अंदाज लावतात आणि प्रवाशांना अप-टू-द-मिनिट माहिती देतात, जेणेकरून तुम्हाला टर्मिनलवर थांबावे लागणार नाही. त्याचप्रमाणे, फ्लाइट्स एअरलाइन्सने घोषणा करण्यापूर्वी गुगल फ्लाइट विलंबाचा अंदाज लावण्यासाठी AI वापरते.
4. शिफारस : एकदा आम्हाला कळले, की आम्ही पुढे काय करावे, याबद्दल शिफारस करू शकतो. एआय आधारित शिफारस प्रत्येक ठिकाणी आहे. सोशल मीडिया, स्ट्रीमिंग प्लॅटफॉर्म, डिलिव्हरी सेवा आणि शॉपिंग ॲप्स सर्व तुमची ‘तुमच्यासाठी’ योग्य पेज दाखवण्यासाठी तुमच्या पूर्वीच्या क्रियाकलापांचा वापर करतात.
5. ऑटोमेशन : हा पूर्वानुमान आणि शिफारसपासून ऑटोमेशनपर्यंतचा एक लहानसा प्रवास आहे. जर्मनीत मोठमोठ्या पवनचक्क्यांचे सील सुरक्षित ठेवण्यासाठी एआयचा उपयोग केला जातो. AI अल्गोरिदम पक्ष्यांची ओळख करून देतो आणि पवनचक्क्यांची गती आपोआप कमी करतो. त्यामुळे पक्ष्यांना कोणतीही हानी पोहोचत नाही.
6. जनरेशन : एआयच्या मदतीने जेव्हा आपण जटिल पॅटर्नला ‘न्यूरल नेटवर्क’मध्ये एनकोड करतो, तेव्हा आपल्याला याचा उपयोग नवे, समान पॅटर्न बनविण्यासाठीही करू शकतो. या सर्व प्रकारचे डेटा इमेज, ऑडियो आणि व्हिडिओबरोबर काम करतो. यात इमेज जनरेशनपासून चॅट जीपीटीचा उपयोग समाविष्ट आहे, ज्यात फोटोत बदल करून किंवा पुन्हा ऑडियो व व्हिडीओत आवाजापासून बऱ्याचशा गोष्टी बदलू शकता.
7. संवाद : जनरेटिव्ह एआय मानवी चर्चेचीही नकल करू शकतो. लवकरच व्हर्च्युअल असिस्टंट आणि ‘डिजिटल ह्यूमन’ प्रत्येक ठिकाणी असतील जे नोट्स घेण्यासोबत तुमच्या बैठकी किंवा मुलाखतीचे फॉलोअपबाबत तुम्हाला सूचित करतील.

महत्त्वाचे मुद्दे

• एआयचे फायदे : एआय आपल्याला अनेक प्रकारे मदत करते, जसे की वेळ वाचवणे, चुका कमी करणे आणि नवीन संधी निर्माण करणे.
• एआयचे आव्हान : एआयच्या वाढत्या वापरामुळे नोकऱ्या जाण्याची शक्यता आहे. तसेच, एआयचा गैरवापर होण्याचीही शक्यता आहे.
• भविष्य : भविष्यात एआय आणखी अधिक प्रगत होईल आणि आपल्या जीवनाचा एक महत्त्वपूर्ण भाग बनेल.

निष्कर्ष:

एआय हे एक अत्यंत शक्तिशाली तंत्रज्ञान आहे. याचा योग्य वापर केला तर ते आपल्या जीवनात अनेक चांगले बदल घडवून आणू शकते.

“तुम्ही एआयबद्दल काय विचार करता? तुम्हाला एआयचा कोणता अनुभव आहे?”

Visit us

• • Facebook page : @kheliyad
  • Instagram : @kheliyad
  • X : @kheliyad
  • Linkedin : @MaheshPathade03
  • Youtube Channel : Team Kheliyad
  • WhatsApp Channel: kheliyad
  • email : kheliyad.sports@gmail.com